Συχνά πυκνά βλέπεις διαφημίσεις στο διαδίκτυο, που αφορούν χρηματιστηριακά προϊόντα. Οι περισσότερες μάλιστα ισχυρίζονται το πόσο εύκολο είναι να παίξεις στα χρηματιστήρια του κόσμου κι ακόμα χειρότερα, πως με ελάχιστα χρήματα είναι πιθανόν να κερδίσεις μεγάλα ποσά. Οι χρηματιστηριακές εταιρίες ή online brokers όπως θα τις λέμε βασίζονται στα δύο αυτά χαρακτηριστικά, ώστε να σε προσελκύσουν: την ευκολία και το κέρδος.
Από ό,τι φαίνεται κάνουν καλή δουλειά, αφού αρκετοί κάνουν τη μετάβαση από το στοίχημα, στο trading μετοχών, forex και παραγώγων. Είναι κι ένας από τους λόγους που αυτό το στοιχηματικό blog περιλαμβάνει άρθρα για τις αγορές αυτές.
Αν λοιπόν, ενδιαφέρεσαι να εξελιχθείς από παίκτης του στοιχήματος σε παίκτη των χρηματιστηριακών αγορών, διάβασε τι πρέπει να γνωρίζεις. Κάποια από τα παρακάτω θα ακουστούν οικεία ειδικά σε εκείνους που ασχολήθηκαν με το trading στοιχήματος.
Το trading είναι σαν το στοίχημα. Περίπου.
Κι όμως, το να αγοράσεις μετοχές της Apple, να πουλήσεις Αγγλική λίρα έναντι Ευρώ και να επενδύσεις σε χρυσό δεν είναι παρά τρία στοιχήματα. Στοιχηματίζεις ότι η τιμή της Apple θα ανέβει, το EUR/GBP θα ανέβει επίσης και ο χρυσός θα ανακάμψει μετά την πρόσφατη κατρακύλα του.
- Σε τι απόδοση στοιχηματίζεις;
Στο στοίχημα έχεις συνηθίσει να στοιχηματίζεις σε αποδόσεις. Τώρα σου φαίνεται να στοιχηματίζεις σε τιμές. Κι όμως, και στο trading χρηματιστηριακών προϊόντων υπάρχει ανάλογη απόδοση, που ονομάζεται risk/reward.
Ας δούμε γρήγορα ένα παράδειγμα.
Αγοράζεις μετοχές Apple στα $500. Αν πέσει στα $450, είσαι προετοιμασμένος να πουλήσεις. Το ρίσκο σου είναι $50 ανά μετοχή. Η μετοχή της Apple σκαρφαλώνει τους επόμενους μήνες στα $650 και πουλάς. Κερδίζεις $150 ανά μετοχή.
Ρίσκο $50. Κέρδος $150. Σου θυμίζει κάτι;
Είναι ακριβώς το ίδιο με το να στοιχημάτιζες σε έναν αγώνα με απόδοση 4,00!
Ωστόσο δεν είναι όλα πανομοιότυπα με το στοίχημα. Εκεί ρίσκαρες ένα συγκεκριμένο ποσό κι αν η πρόβλεψή σου ήταν λάθος, το έχανες εξ ολοκλήρου. Εδώ μπορείς να αλλάξεις γνώμη και να πουλήσεις στα $400 ή ακόμα χαμηλότερα. Μπορεί να κάνεις πολύ κακή διαχείριση χρημάτων κατά αυτόν τον τρόπο, αλλά δεν παύει να υφίσταται η δυνατότητα αυτή.
Προς το παρόν συγκράτησε την απόδοση του trading, το risk/reward. Θα σε βοηθήσει στο μέλλον και θα τη συναντάς παντού.
- Είναι εύκολο να παίζεις στο χρηματιστήριο;
Ναι, είναι εύκολο. Ανοίγεις ένα λογαριασμό, καταθέτεις χρήματα και ξεκινάς να αγοράζεις και να πουλάς. Περίπου ό,τι έκανες στο online στοίχημα. Τα έχουμε ξαναπεί για το πόσο εύκολο είναι να κάνεις trading.
- Γιατί υποτίθεται κερδίζω πολλά χρήματα;
Για δύο λόγους. Πρώτον γιατί μπορεί να πετύχεις μια αναπάντεχα μεγάλη άνοδο των τιμών, που θα εκτοξεύσει το risk/reward σου. Σαν να λέμε ότι στοιχημάτισες με απόδοση 3,00 και τελικά πληρώθηκες 13,00 φορές τα χρήματά σου!
Δεύτερον για το λόγο που ακούει στον όρο, μόχλευση, τον οποίο τον έχουμε ήδη εξηγήσει λεπτομερώς. Εν ολίγοις, έχεις $100 και παίζεις $10.000. Αν πετύχεις 5% άνοδο των τιμών, θα κερδίσεις $500. Εξαπλασίασες το αρχικό σου κεφάλαιο με μόλις 5% αύξηση! Μην ξεχνάς όμως, ότι αρκεί 1% πτώσης για να χάσεις όλο σου το κεφάλαιο.
Πού κάνω trading, τι θα χρειαστώ, τι πληρώνω
Μπορείς να κάνεις trading αναρίθμητων χρηματιστηριακών προϊόντων σε εταιρίες και online brokers. Σκέψου τις εταιρίες αυτές σαν τους bookmakers και τα ανταλλακτήρια στοιχημάτων. Μόνο που αντί να βρίσκεις αγώνες κι αθλήματα στις ιστοσελίδες τους, θα βρίσκεις χρηματιστήρια, ισοτιμίες νομισμάτων, παράγωγα κι εμπορεύματα σαν το πετρέλαιο και τον καφέ.
Σκέψου το χρηματιστήριο, το forex και τα εμπορεύματα σαν το είδος του αθλήματος που θέλεις να στοιχηματίσεις, τη Νέα Υόρκη και το Λονδίνο ως τη χώρα του αθλήματος που τώρα επιλέγεις στο στοίχημα, και την κάθε μια μετοχή, ισοτιμία, παράγωγο ή εμπόρευμα ως τον αγώνα που σε ενδιαφέρει. Αν αγοράσεις, ας πούμε ότι παίζεις over 2,5 γκολ κι αν πουλήσεις, ότι στοιχηματίζεις στο under 2,5 γκολ.
Στο προηγούμενο κείμενο μιλήσαμε εκτενέστερα για τους online brokers.
Έχε υπόψη σου ότι οι brokers είτε χρεώνουν προμήθεια ανά πράξη σου (όπως τα ανταλλακτήρια στοιχημάτων), είτε έχουν διαφορά μεταξύ τιμής αγοράς και πώλησης, που ονομάζεται spread. Αυτό σημαίνει ότι μπορείς να αγοράσεις μια μετοχή στα $10,00 και να την πουλήσεις $9,95 την ίδια στιγμή. Το spread σε αυτήν την περίπτωση είναι 5 cents και ποικίλει τόσο μεταξύ των brokers, όσο και του προϊόντος που συναλλάσσεσαι (μετοχή, ισοτιμία, παράγωγο, κλπ).
Μεγάλη σημασία έχει επίσης το λογισμικό ή πλατφόρμα του broker σου. Μεγαλύτερη από ό,τι έχει το περιβάλλον που συναντάς σε μια εταιρία στοιχημάτων. Χρειάζεται να είσαι καλά εξοικειωμένος με το λογισμικό και να είσαι σε θέση να βρίσκεις αυτό που ψάχνεις γρήγορα. Όμως δε φτάνει η εξοικείωση αυτή, που είναι φυσικά σημαντική και στο στοίχημα.
Στις εταιρίες στοιχημάτων οι αποδόσεις και τα στοιχήματα προέρχονται από την ίδια την εταιρία. Αυτό δε συμβαίνει στους brokers για τον απλούστατο λόγο, ότι οι τιμές των προϊόντων προκύπτουν από τα ίδια τα χρηματιστήρια και τις παγκόσμιες αγορές. Δεν είναι δυνατόν ένας broker να σου πουλάει μετοχή της Google στα $1.100 και ένας άλλος στα $900. Υπάρχει ένα κεντρικό σύστημα, από το οποίο αντλούνται οι τιμές αυτές. Το σύστημα αυτό λέγεται φυσικά NYSE (New York Stock Exchange) στη συγκεκριμένη περίπτωση.
Αυτά τα δεδομένα κοστίζουν. Κι όποιος έχει καλύτερη και γρηγορότερη πρόσβαση σε αυτά, έχει πλεονέκτημα προφανώς, ειδικά αν πραγματοποιεί πολύ γρήγορα trades (κάτι σαν το live στοίχημα). Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο εσύ ο ίδιος πληρώνεις για την πρόσβαση στα δεδομένα αυτά. Είτε όταν ο broker σου έχει μεγάλα spreads μεταξύ τιμής αγοράς και πώλησης (σαν την γκανιότα στο στοίχημα), είτε όταν σε υποχρεώνει να πληρώσεις για το data feed που σε ενδιαφέρει.
Για παράδειγμα, αν θέλω να κάνω trading στον ECN broker μου, πληρώνω $30 το μήνα για να έχω τις τιμές των Αμερικάνικων μετοχών. Αν θέλω τιμές των μετοχών του Λονδίνου (London Stock Exchange), καλούμαι να πληρώσω επιπλέον 5 λίρες το μήνα. Όπως αντιλαμβάνεσαι, το κόστος εύκολα σκαρφαλώνει, αν επιθυμώ να κάνω trading αρκετές αγορές του κόσμου.
Και να ήταν μόνο αυτά. Το κόστος των Αμερικάνικων μετοχών ανεβαίνει κατά $50 επιπλέον σε μηνιαία βάση, αν θέλω πρόσβαση στο ευρύτερο βάθος αγοράς (Level II), που θα με βοηθήσει να αποκτήσω καλύτερη εικόνα προσφοράς και ζήτησης. Μπορεί να θέλω πρόσβαση σε πιο γρήγορη ενημέρωση, οπότε και θα πρέπει να γίνω συνδρομητής σε news feed, όπως οι Dow Jones News Service ($115), το Theflyonthewall ($35) ή τα Zacks Equity Reports ($10).
Γενικά, η λίστα μπορεί να είναι ατελείωτη. Ακόμα και «κρυμμένα» κόστη θα επιβαρύνουν την αποδοτικότητα του trading μου.
Για παράδειγμα, μια εντολή στην τρέχουσα τιμή αγοράς ή πώλησης (market order) επιβαρύνεται με $0.0025 ανά μετοχή, ή αγορά στην τιμή ανοίγματος μιας μετοχής (market on open) επιβαρύνεται με $0.0005 ανά μετοχή. Κι όταν λέω μετοχή εδώ, εννοώ τεμάχιο (share). Δηλαδή, αν αγοράσω 500 μετοχές της IBM σε τιμή market, αμέσως πληρώνω $1.25 επιπλέον. Χώρια η προμήθεια του broker φυσικά…
Και δεν τελειώσαμε. Εφόσον δεν μείνεις ευχαριστημένος από την πλατφόρμα που σου παρέχει ο broker σου, έχεις τη δυνατότητα να προμηθευτείς ένα άλλο software από μια συνεργαζόμενη εταιρία (third-party software). Κι αυτό το software με τη σειρά του έχει ένα μηνιαίο κόστος (περίπου $50-100), το οποίο χρειάζεται φυσικά να το τροφοδοτήσεις με… δεδομένα! Ω ναι, ξαναγυρίζουμε στις χρεώσεις των data feed, μόνο που εδώ τώρα είναι πιθανόν να πληρώσεις για τιμές που ο broker σου προσφέρει δωρεάν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι τιμές των ισοτιμιών forex, που φτάνουν τα $50 το μήνα!
Κι όλα αυτά απλώς για να βλέπεις τι συμβαίνει στην αγορά και μέχρι 200 προϊόντα ταυτόχρονα το μέγιστο! Αν θέλεις τιμές για ακόμα 200 προϊόντα που θα εμφανίζονται (ή θα ελέγχεις) όλα μαζί, πρόσθεσε άλλα $20-30 το μήνα!
Διαπιστώνεις λοιπόν ότι πράγματα φαίνονται εξαρχής σχετικά απλά κι εύκολα, στην πορεία όμως είναι δυνατόν να βάλεις βαθιά το χέρι στην τσέπη. Δεν αποτελεί έκπληξη λοιπόν ότι στο trading συναντούμε ανθρώπους με οικονομική επιφάνεια και ότι η βιομηχανία του stock και forex trading δαπανά αρκετά χρήματα στη διαφήμιση και το marketing.
Παρόλα αυτά, υπάρχουν τρόποι και μάλιστα δωρεάν να έχεις μια τυπική εικόνα της αγοράς και να πειραματιστείς, κάνοντας τα πρώτα σου βήματα στο online trading. Για αυτά θα μιλήσω στο επόμενο άρθρο.
Αν έχεις κάποια ερώτηση ή παρατήρηση, άφησε ένα σχόλιο πιο κάτω.
Εικόνες από TradingView, Plus500, Interactive Brokers και Kinetick
