Πίσω από τη σκηνή της κινεζικής χρηματαγοράς

Το παρόν άρθρο έχει παραχωρηθεί απο το περιοδικό TRADERS’, και μπορείτε να διαβάσετε και περαιτέρω άρθρα με δωρεάν εγγραφή στο www.traders-mag.gr

Συνέντευξη στρατηγιστή της Σιγκαπούρης στο TRADERS’.

Ο Dar Wong είναι στρατηγιστής επενδύσεων της Dektos Investment Corporation στη Σιγκαπούρη και τακτικός οικονομικός αρθρογράφος της Borneo Post και άλλων οικονομικών περιοδικών. Πριν από τη Dektos, ο Dar εργάστηκε ως θεσμικός επενδυτής με ειδικότητα στις παγκόσμιες αγορές παραγώγων και FX. Στις δεκαετίες της πορείας του εργάστηκε στις Bank of America Futures Inc, Bankers Trust Futures Inc, Barclays ZW Futures Inc και Smith Barney Shearson Inc (Citigroup). Μετά από τη θητεία του ως θεσμικός, ο Dar έγινε ένας πετυχημένος τοπικός επενδυτής στο σανίδι της SIMEX (αργότερα έγινε το χρηματιστήριο της Σιγκαπούρης). Ρωτήσαμε τον Dar για την άποψή του σχετικά με την προοπτική της κινεζικής αγοράς (μετοχών), καθώς διαθέτει κάποιες μοναδικές, τοπικές απόψεις για τον τρόπο που εκτυλίσσονται τα πράγματα στην Άπω Ανατολή.

TRADERS´: Ποιά είναι η γενική σας άποψη για την πορεία της οικονομίας στην Κίνα;

Wong: Από την έκρηξη της κρίσης μεταξύ του 2008 και του 2014, η κινεζική χρηματαγορά υπήρξε σχεδόν νεκρή, με εξαιρετικά χαμηλή ρευστότητα. Τα κεφάλαια πήγαιναν σε αγορές κατοικιών και σε πολυτελείς μάρκες, καθώς οι Κινέζοι αναβάθμιζαν τον τρόπο ζωής τους. Όταν ανακοινώθηκε το Shanghai-Hong Kong Market Connect το Νοέμβριο του 2014, τα κεφάλαια άρχισαν να πηγαίνουν ξανά σε μετοχές και ξεκίνησε ένας νέος πυρετός κερδοσκοπίας γιια τις μετοχές. Αν και το ταξίδι δεν υπήρξε ομαλό και είχε πολλά σκαμπανεβάσματα κατά τους τελευταίους δέκα μήνες, προσωπικά εξακολουθώ να πιστεύω ότι η Κίνα βρίσκεται στο πρώτο στάδιο της ανάπτυξης μετοχών. Με άλλα λόγια, υπάρχουν ακόμα πολλά περιθώρια για δυνητική ανάπτυξη κατά τα επόμενα έτη εφόσον ρυθμιστούν σωστά οι νομοθετικοί κανόνες.

TRADERS´: Στη Δύση, κανείς δεν ξέρει αν μπορούμε πράγματι να εμπιστευτούμε όσα λέει η κινεζική κυβέρνηση. Ποιές πιστεύετε ότι είναι οι πραγματικές δυνατότητες χειραγώγησης των αγορών; Και, σε ποιό βαθμό υπολογίζετε ότι η κινεζική πολιτική σκηνή επηρεάζει πραγματικά την αγορά;

Wong: Στην πραγματικότητα, όλες οι κυβερνήσεις των μεγάλων οικονομιών προσπαθούν να χειραγωγήσουν τις χρηματαγορές τους με κάποιο τρόπο, στα πλαίσια της πολιτικής της ελεύθερης αγοράς. Για παράδειγμα, οι κανονιστικές αρχές των ΗΠΑ χρησιμοποιούν τα σημαντικά οικονομικά δεδομένα τους και τα επιτόκια ως όπλο για να επηρεάσουν έμμεσα την αξία του δολαρίου και τα σημεία αναφοράς του Dow Jones. Στην Κίνα, η Κεντρική Τράπεζα είναι πολύ επιδέξια στη χειραγώγηση της αξίας του γουάν για τη μόχλευση των εξαγωγών και του εμπορικού πλεονάσματος. Για τη μέτρηση των προθέσεων και των δυο, η αμερικανική κυβέρνηση εστιάζει στην εξισορρόπηση των νομισματικών αγορών με έντοκα γραμμάτια βαθμού AAA για να πουληθούν σε όλο τον κόσμο, ενώ η Κίνα δίνει έμφαση στην αύξηση των συναλλαγματικών αποθεμάτων της.

TRADERS´: Έχετε ήδη παρατηρήσει αλλαγές στην καθημερινή ζωή που μπορεί να αποτελούν συνέπειες όσων συνέβησαν στις αγορές;

Wong: Σίγουρα. Ήμουν στη Σαγκάη τον Ιανουάριο. Ο κόσμος ήταν γεμάτος ενέργεια και ζωντάνια ενώ συνεχώς έριχναν ματιές στις τιμές των μετοχών σε πραγματικό χρόνο στα φορητά τηλέφωνα. Τον Απρίλιο επισκέφθηκα το Πεκίνο και είδα ανθρώπους με σκυθρωπά πρόσωπα λόγω των συνεχώς πτωτικών τιμών της αγοράς. Όπως ήταν φυσικό, η παραγωγικότητα στην εργασία υποχώρησε παράλληλα με την ψυχολογία της πτωτικής αγοράς. Τον Ιούλιο πήγα στη Shandong, γνωστή ως η δεύτερη πιο βιομηχανοποιημένη επαρχία της Κίνας. Πολλά μεγάλα αφεντικά παραπονέθηκαν ότι χάνουν εκατομμύρια δολάρια επειδή εμπιστεύτηκαν τους λάθος μπρόκερ. Σύγκριναν τους εαυτούς τους με τους επιχειρηματίες φίλους τους για να δουν ποιός υπέστη το μεγαλύτερο πλήγμα στην αγορά. Η μεσαία εισοδηματική τάξη συμπεριφέρθηκε πολύ ατημέλητα στο χώρο εργασίας και δεν έβρισκε κίνητρο πουθενά, όταν οι περισσότεροι από αυτούς στράφηκαν στο δανεισμό λόγω της πτώσης του χρηματιστηρίου. Εν ολίγοις, οι περιττές δαπάνες έχουν μειωθεί και βλέπεις ακριβά εστιατόρια να μοιράζουν εκπτωτικά κουπόνια και πολυτελή εμπορικά καταστήματα να κρεμάνε εκπτωτικές ταμπέλες στις βιτρίνες τους! Για τους επόμενους δώδεκα με 24 μήνες, φαντάζομαι η μεσαία τάξη καθώς και οι εκατομμυριούχοι έως την κατηγορία των 50 εκατομμυρίων θα αρχίσουν να σφίγγουν το ζωνάρι.

TRADERS´: Με τι συμφωνείτε – ότι η άνοδος της κινεζικής αγοράς ήταν υπερβολική ή η μετέπειτα συντριβή της;

Wong: Ας ξεκινήσουμε εξετάζοντας από πού ξεκίνησε η αγορά της Σαγκάης κατά τη διάρκεια του περασμένου Νοεμβρίου. Ο δείκτης Shanghai Composite ξέσπασε από επίπεδα 2.200 και έφτασε σχεδόν στα 5.200 στα μέσα Ιουνίου του τρέχοντος έτους. Σε πλήρη τάση, η τάση της αγοράς ανέβηκε από το επίπεδο των 1930 σε εκείνο των 5.200, κάνοντας ένα άλμα σχεδόν 169%, αλλά η πραγματική ανοδική πορεία άρχισε μόλις το Νοέμβριο του 2014. Με άλλα λόγια, το ράλι διήρκεσε μόνο επτά μήνες. Αυτό ήταν σίγουρα υπερβολικό για ένα τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Οι απότομες άνοδοι οφείλονταν στην παράνομη πρακτική του μη ελεγχόμενου δανεισμού περιθωρίου από πολλές εταιρείες μπρόκερ και των μη ελεγχόμενων συναλλαγών εξωχρηματιστηριακής αγοράς μέσω ιδιωτικών κλαμπ που χρέωναν υψηλές προμήθειες. Επομένως, η διαχείριση κινδύνου δεν ενισχύθηκε σωστά και η διαδικασία Know-Your-Client (KYC) δεν πραγματοποιήθηκε σωστά.

TRADERS´: Κατά τη διάρκεια της ανοδικής πορείας, πολλοί νέοι μικροεπενδυτές μπήκαν στο «πάρτι» πολύ αργά. Εκείνη την περίοδο άνοιξαν πολλοί νέοι λογαριασμοί. Υπάρχουν ίσως παραλληλισμοί ανάμεσα σε αυτό και σε ότι είδαμε το 2000 με τις μετοχές του διαδικτύου στις ΗΠΑ;

Wong: Τα συναισθήματα σε αυτές τις δύο περιπτώσεις είναι τα ίδια. Ο κόσμος ορμούσε στις αγορές για να αρπάξει ό,τι μπορούσε, λες και δεν θα υπήρχε αύριο. Ωστόσο, οι δομές των αγορών ανάμεσα στις δύο περιπτώσεις είναι σίγουρα διαφορετικές.

Στην αγορά των ΗΠΑ, ο δείκτης S&P αυξήθηκε από τις 300 μονάδες το 1990 και χρειάστηκαν δέκα χρόνια για να φτάσει πάνω από τις 1.500, που ισοδυναμεί με κέρδη λίγο περισσότερο από 500%. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας, δεν υπήρξε καμία ενεργή διόρθωση ακόμη και 33% ενώ οι κερδοφόρες ανέβαιναν συνεχώς με μόνο τρεις μήνες έγκυρης διόρθωσης 267 μονάδων (πτώση 22% από τις 1.190) από τον Ιούλιο έως τον Σεπτέμβριο του 1998. Η αγορά τελικά έφτασε στο μέγιστο των 1.530 τον Σεπτέμβριο του 2000 και άρχισε να παραπαίει. Η αλήθεια είναι ότι χρειάστηκαν δέκα χρόνια για να φτάσει η αγορά σε σημείο κορεσμού πριν πέσουν οι τιμές.

Στην κινεζική αγορά, ο δείκτης Shanghai Composite υπέστη μια παρατεταμένη πτώση κατά την πρώιμη κρίση του 2007 και έφτασε σε ένα κατώτατο επίπεδο, κάτω από τις 1.700. Από το 2008, η κινεζική αγορά δεν ανέκαμψε για τα τελευταία επτά χρόνια αν και το 2009 προσπάθησε να ανέβει, αλλά απέτυχε. Για να κυριολεκτούμε, υπολογίζω ότι η νέα ανοδική αγορά ξεκίνησε στο τέλος του 2014 και κατάφερε μια εκπληκτική άνοδο ύψους 136% μέσα σε επτά μήνες.

TRADERS´: Από την οπτική του επενδυτή, βλέπετε περισσότερο ρίσκο ή περισσότερες ευκαιρίες στον απόηχο της σοβαρής διόρθωσης;

Wong: Αυτή τη στιγμή, μετά από την πρόσφατη κατάρρευση, εκτιμούμε ότι στις κινεζικές μετοχές υπάρχουν περισσότερες ευκαιρίες για επενδύσεις αξίας και όχι για κερδοσκοπία. Μερικές από τις καλές εταιρείες που αξίζει να μελετηθούν περιλαμβάνουν τις μεγάλες τράπεζες, καθώς και κρατικές επιχειρήσεις που συμμετέχουν σε έργα υποδομής, εξόρυξης και επεξεργασίας ενέργειας, τηλεπικοινωνίες κλπ.

TRADERS´: Εκτός από το χρηματιστήριο, τι άλλο πιστεύετε ότι μακροπρόθεσμα θα επηρεαστεί επίσης (forex, ομόλογα, εμπορεύματα);

Wong: Κοιτάζοντας την παγκόσμια οικονομία, νομίζω ότι η Κίνα θα γίνει σίγουρα μια μεγάλη οικονομική δύναμη μέχρι το έτος 2020. Η Ευρώπη επιβραδύνει εν μέσω αναπτυσσόμενων ζητημάτων χρέους. Οι ΗΠΑ θα χρειαστούν χρόνια για να ισορροπήσουν τα εξωτερικά τους χρέη και τα κυβερνητικά δημοσιονομικά ελλείμματα. Οι περισσότερες τεράστιες χώρες της Ασίας είναι πλούσιες σε βασικά εμπορεύματα και σε πρώτες ύλες. Άλλη μια ταχέως αναπτυσσόμενη, αναδυόμενη αγορά θα προέλθει από την αφρικανική ήπειρο.

Το δολάριο μπορεί πάλι να αποδυναμωθεί μετά από την έλευση του νέου Αμερικανού προέδρου στην εξουσία, στις αρχές του 2017. Η Κίνα είναι πολύ πιθανόν να οδηγήσει την Ασία σε μια νέα εποχή ανάπτυξης, αν η Οικονομική Κοινότητα της ASEAN υλοποιηθεί με επιτυχία. Ως εκ τούτου, μερικά ισχυρά νομίσματα της Ασίας και του Ειρηνικού, όπως είναι το κινεζικό γουάν και τα δολάρια Σιγκαπούρης και Αυστραλίας θα είναι καλά για επενδύσεις σε προσωπικό ή εμπορικό χαρτοφυλάκιο.

TRADERS´: Σύμφωνα με τη δική σας άποψη, υπάρχει κάτι που πρέπει οπωσδήποτε να αλλάξει, προκειμένου να διατηρήσει η Κίνα τη θέση της στην παγκόσμια οικονομία οδεύοντας προς τα εμπρός;

Wong: Η Κίνα έχει έναν τεράστιο πληθυσμό άνω των 1,3 δισεκατομμυρίων εγγεγραμένων πολιτών. Κάθε εκτίμηση της αξίας του γουάν κατά 5% μπορεί να στείλει εκατομμύρια ανθρώπους στην ανεργία λόγω του υψηλότερου λειτουργικού κόστους. Ωστόσο, η τάση ενίσχυσης του γουάν για τα επόμενα χρόνια είναι αναπόφευκτη και η κινεζική κυβέρνηση πρέπει να προετοιμαστεί για περισσότερες προκλήσεις στην εγχώρια οικονομία, όταν το έθνος θα συνέλθει από την τρέχουσα επιβράδυνση. Επίσης, η κεντρική κυβέρνηση πρέπει να δώσει μεγαλύτερη ώθηση για την ενίσχυση μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων προκειμένου να επιβιώσουν, καθώς ο ανταγωνισμός γίνεται πιο σκληρός. Τέλος, επιβάλλεται να τεθούν αυστηρότεροι κανόνες στις χρηματαγορές.